1. Vậy đục thuỷ tinh thể là gì?
Đục thuỷ tinh thể là một vùng mây mờ trong thuỷ tinh thể ở mắt của chúng ta (bình thường đây là vùng trong suốt của mắt giúp hội tụ ánh sáng). Đục thuỷ tinh thể rất phổ biến ở người lớn tuổi. Trong thực tế, hơn một nửa số người Mỹ từ 80 tuổi trở lên bị đục thuỷ tinh thể hoặc đã phẫu thuật để điều trị đục thuỷ tinh thể.
Ban đầu, bạn có thể không nhận thấy rằng mình bị đục thuỷ tinh thể do chưa có triệu chứng. Nhưng theo thời gian, đục thuỷ tinh thể có thể làm cho thị lực của bạn giảm đi, trước mắt như có đám mây. Bạn có thể gặp khó khăn trong việc đọc hoặc thực hiện các hoạt động hằng ngày. Đục thuỷ tinh thể có thể làm dẫn đến mất thị lực hoàn toàn.
Phẫu thuật có thể điều trị dứt điểm được đục thuỷ tinh thể. Phẫu thuật đục thuỷ tinh thể là một loại phẫu thuật an toàn và có thể khắc phục được các vấn đề về thị lực do đục thuỷ tinh thể gây ra.
2. Có những loại đục thuỷ tinh thể nào?
Hầu hết đục thuỷ tinh thể có liên quan đến tuổi tác, chúng xảy ra do những thay đổi bình thường trong mắt bạn khi già đi. Nhưng cũng có thể vì những lý do khác như: sau chấn thương mắt hoặc sau phẫu thuật vấn đề khác ở mắt (như Glaucoma).
Bất kể bạn bị mắc loại đục thuỷ tinh thể nào, bạn đều cần phải phẫu thuật để điều trị.
3. Những triệu chứng của đục thuỷ tinh thể là gì?
Ban đầu, bạn có thể không nhận thấy bất kỳ triệu chứng do đục thuỷ tinh thể còn non. Nhung theo sự tiến triển độ đục, đục thuỷ tinh thể có thể gây ra những thay đổi về thị lực của bạn. Một số triệu chứng có thể nhận thấy:
- Nhìn mờ
- Nhìn màu sắc trông nhạt hơn
- Bạn không thể nhìn rõ vào ban đêm
- Loá mắt khi gặp ánh sáng mạnh
- Nhìn đôi (xảy ra khi đục thuỷ tinh thể giai đoạn muộn)
- Thay đổi độ kính thường xuyên hơn
Hãy trao đổi với bác sĩ mắt nếu bạn có bất kỳ triệu chứng trên, chúng cũng có thể là dấu hiệu của vấn đề khác về mắt.
4. Các yếu tố nguy cơ đục thuỷ tinh thể
Những yếu tố nguy cơ gây đục thuỷ tinh thể sẽ tăng dần theo tuổi tác. Bạn cũng có tăng nguy cơ bị khi có các yếu tố sau:
- Có bệnh lý toàn thân như đái tháo đường
- Hút thuốc lá
- Uống nhiều thức uống có cồn
- Tiền sử gia đình có người bị đục thuỷ tinh thể
- Từng bị chấn thương mắt, phẫu thuật mắt hoặc đã từng xạ trị phần trên cơ thể
- Tiếp xúc trực tiếp nhiều với ánh nắng mặt trời
- Sử dụng corticoid trong thời gian dài để điều trị bệnh lý như viêm khớp hoặc dị ứng.
Nếu bạn lo lắng mình có một trong các nguy cơ trên, hay nói với bác sĩ để hỏi xem bạn có thể làm gì đề giảm nguy cơ bị đục thuỷ tinh thể.
5. Điều gì gây ra đục thuỷ tinh thể?
Hầu hết đục thuỷ tinh thể xảy ra do những thay đổi bình thường trong mắt khi bạn già đi.
Bình thường, thuỷ tinh thể là một bộ phận trong suốt của mắt. Khoảng từ 40 tuổi trở đi, các protein trong thuỷ tinh thể bắt đầu bị phá vỡ và kết tụ lại với nhau. Khối này tạo thành một vùng đục trong thuỷ tinh thể. Theo thời gian, diễn tiến đục ngày càng tăng và dẫn đến đục toàn bộ thuỷ tinh thể.
6. Làm thế nào để có thể ngăn ngừa đục thuỷ tinh thể?
Một số biện pháp có thể thực hiện để bảo vệ mắt:
- Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời: Đeo kính râm hoặc mũ có vành khi ra nắng.
- Hạn chế khả năng chấn thương mắt: Đeo kính bảo hộ khi lao động hoặc chơi một số thể thao
- Ngừng hút thuốc
- Sử dụng thực phẩm tốt cho mắt: trái cây, rau củ quả màu xanh, các loại hạt và ngũ cốc.
7. Bác sĩ mắt sẽ kiểm tra bệnh đục thuỷ tinh thể như thế nào?
Bạn có thể kiểm tra tại cơ sở có phòng khám mắt. Nếu bạn từ 60 tuổi trở lên bệnh nên đi khám từ 1 đến 2 lần trong năm để kiểm tra thường xuyên. Việc kiểm tra rất đơn giản và không gây đau đớn cho bệnh nhân. Bác sĩ sẽ nhỏ thuốc làm giãn đồng tử cho bạn và sau đó kiểm tra mắt của bạn xem có đục thuỷ tinh thể và các vấn đề khác của mắt không.
8. Điều trị đục thuỷ tinh thể như thế nào?
Phẫu thuật là cách duy nhất để điều trị dứt điểm đục thuỷ tinh thể, nhưng bạn có thể không phẫu thuật ngay lập tức.
- Điều trị tại nhà: Ngay từ sớm, bạn có thể thực hiện những thay đổi nhỏ để kiểm soát bệnh đục thuỷ tinh thể. bạn có thể làm những việc như:
• Sử dụng đèn đủ ánh sáng khi làm việc
• Đeo kính râm tránh loá mắt
• Sử dụng kính khi đọc sách hoạt thực hiện một số hoạt động hằng ngày
- Phẫu thuật: Bác sĩ của bạn có thể đề nghị phẫu thuật nếu như đục thuỷ tinh thể bắt đầu gây cản trở các hoạt động hằng ngày của bạn như đọc sách, lái xe hoặc xem tivi. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ loại bỏ thuỷ tinh thể đã đục và thay thế vào đó bằng một thấu kính nhân tạo mới (còn gọi là thấu kính nội nhãn, hoặc IOL). Phẫu thuật này rất an toàn và tỉ lệ tăng thị lực sau mổ cao.
Bs. Lê Thị Thảo Yên
Khoa Mắt - Tai mũi họng
Tài liệu tham khảo
1. Bộ môn Mắt (2020), Giáo trình Nhãn khoa, Trường Đại học Y dược Cần Thơ.
2. Kalla A. Gervasio (2022), The Wills Eye Manual, 8th edition, Wolters Kluwer.