1. Chiến lược chung trong điều trị dùng thuốc
Theo các chứng cứ như khuyến cáo 2018, năm nhóm thuốc chính được khuyến cáo trong điều trị THA trong khuyến cáo 2022 vẫn bao gồm:
- Ức chế men chuyển (ƯCMC)
- Chẹn thụ thể angiotensin (CTTA)
- Chẹn beta (CB)
- Chẹn kênh canxi (ckca)
- Lợi tiểu (Thiazides và Thiazide - like như Chlorthalidone và Indapamide).
Bảng 1. Chiến lược chung trong điều trị dùng thuốc (VNHA 2022)
Bảng 2. Liều dùng của các thuốc điều trị tăng huyết áp (VNHA 2022)
2. Phối hợp thuốc trong điều trị tăng huyết áp theo VNHA 2022: lợi ích của viên phối hợp liều cố định
Nên bắt đầu điều trị tăng huyết áp bằng phối hợp hai thuốc với liều thấp, tốt nhất là phối hợp trong một viên liều cố định. Các trường hợp ngoại lệ là những bệnh nhân rất già (≥ 80 tuổi) hoặc suy yếu và những người có HA bình thường - cao với nguy cơ thấp và trung bình. Nếu không đạt được HA mục tiêu với sự kết hợp 2 thuốc liều thấp (liều thấp thường được định nghĩa là một nửa của liều thông thường), hoặc tăng liều của thuốc hạ áp ban đầu lên liều đầy đủ hoặc thêm thuốc hạ áp thứ ba. Viên phối hợp cố định liều giúp tăng tuân thủ điều trị bằng cách giảm gánh nặng thuốc và đơn giản hóa phác đồ điều trị, cải thiện hiệu qủa lâm sàng. Nếu không đạt HA mục tiêu trong vòng 1 tháng sau khi bắt đầu điều trị, thì tăng liều hoặc chuyển sang phối hợp ba thuốc.
Hình 1. Chiến lược phối hợp thuốc trong điều trị tăng huyết áp (VNHA 2022)
3. Thời điểm dùng thuốc: nên sử dụng buổi sáng hay buổi tối?
Theo các quan điểm trước đây khi phân tích các yếu tố về sinh lý bệnh và dược động lực học của thuốc trong điều trị tăng huyết áp, xu hướng sử dụng thuốc vào buổi chiều tối có khuynh hướng được khuyến khích. Tuy nhiên, kết quả của nghiên cứu TIME được báo cáo tại hội nghị tim mạch châu Âu (ESC 2022) đã cho thấy bệnh nhân dùng thuốc tăng huyết vào buổi sáng hay buổi tối không ảnh hưởng đến tác dụng bảo vệ chống lại nhồi máu cơ tim, đột quỵ hay tử vong do mạch máu. Đây là một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên với 21.104 bệnh nhiên được thực hiện ngẫu nhiên, nhãn mở, tiến cứu được tiến hành trong 5 năm. Theo đó việc sử dụng thuốc hạ HA vào buổi sáng hoặc buổi tối không có sự khác biệt khi phân tích dưới nhóm. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc nên cố định vào một thời điểm trong ngày sau cho thuận tiện nhất cho bệnh nhân, nâng cao tuân thủ điều trị và hạn chế tác dụng không mong muốn của thuốc.
Tài liệu tham khảo
1. VNHA 2022. Khuyến cáo của phân hội Tăng Huyết Áp - Hội Tim Mạch Học Việt Nam (VSH/VNHA) về chẩn đoán & điều trị tăng huyết áp.
2. Mackenzie IS, Rogers A, Poulter NR, Williams B, Brown MJ, Webb DJ, Ford I, Rorie DA, Guthrie G, Grieve JWK, Pigazzani F, Rothwell PM, Young R, McConnachie A, Struthers AD, Lang CC, MacDonald TM; TIME Study Group. Cardiovascular outcomes in adults with hypertension with evening versus morning dosing of usual antihypertensives in the UK (TIME study): a prospective, randomised, open-label, blinded-endpoint clinical trial. Lancet. 2022 Oct 22;400(10361):1417-1425.
https://www.thelancet.com/action/showPdf?pii=S0140-6736%2822%2901786-X
ĐƠN VỊ DƯỢC LÂM SÀNG – THÔNG TIN THUỐC