CLINICAL PRACTICE GUIDELINES 2025:
AHA/ACC/AANP/AAPA/ABC/ACCP/ACPM/AGS/AMA/ASPC/NMA/PCNA/SGIM Guideline for the Prevention, Detection, Evaluation and Management of High Blood Pressure in Adults: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Joint Committee on Clinical Practice Guidelines
What Is New?
Top Take-home Messages
10 Thông điệp chính
1. Tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ phổ biến và có thể thay đổi được nhiều nhất đối với sự tiến triển của bệnh tim mạch bao gồm bệnh động mạch vành, suy tim, rung nhĩ, đột quỵ, sa sút trí tuệ, bệnh thận mạn và tử vong do mọi nguyên nhân. Mục tiêu điều trị chung là <130/80 mmHg cho tất cả người lớn, với cân nhắc đặc biệt cho người cần chăm sóc dài hạn, tiên lượng sống hạn chế hoặc đang mang thai.
2. Các bác sĩ lâm sàng nên phối hợp với lãnh đạo địa phương trong khu vực, hệ thống y tế và phòng khám để sàng lọc tất cả người trưởng thành trong cộng đồng và áp dụng khuyến cáo dựa trên hướng dẫn về phòng ngừa và quản lý tăng huyết áp nhằm cải thiện tỷ lệ kiểm soát huyết áp.
3. Chăm sóc theo nhóm đa chuyên khoa hiệu quả trong việc đánh giá và giải quyết khả năng tiếp cận thuốc và các rào cản cơ sở vật chất, hỗ trợ nhu cầu của bệnh nhân, từ đó tăng tỷ lệ đạt mục tiêu kiểm soát huyết áp. Nhóm có thể gồm bác sĩ, dược sĩ, điều dưỡng, trợ lý bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng, nhân viên y tế cộng đồng và các chuyên gia khác.
4. Phân loại huyết áp: Bình thường <120/80 mmHg; Huyết áp tăng khi huyết áp tâm thu 120–129 và huyết áp tâm trương <80 mmHg; THA giai đoạn 1: 130–139/80–89 mmHg; THA giai đoạn 2: huyết áp tâm thu ≥140mmHg và/ hoặc huyết áp tâm trương ≥90 mmHg.
5. Với tất cả người trưởng thành, thay đổi lối sống (duy trì và đạt cân nặng hợp lý, ăn uống lành mạnh với chế độ ăn DASH, giảm muối, tăng kali, hoạt động thể chất vừa phải, giảm căng thẳng, hạn chế hoặc loại bỏ rượu) được khuyến cáo mạnh để phòng và điều trị tăng huyết áp.
6. Khởi trị thuốc hạ áp cùng thay đổi lối sống được khuyến cáo cho tất cả người trưởng thành có HA trung bình ≥140/90 mmHg và/hoặc một số người có HA ≥130/80 mmHg kèm bệnh tim mạch, tiền sử đột quỵ, đái tháo đường, bệnh thận mạn, hoặc nguy cơ CVD 10 năm ≥7,5% (theo PREVENT- dự báo nguy cơ biến cố tim mạch).
7. Ở người trưởng thành có HA ≥130/80 mmHg và nguy cơ CVD 10 năm <7,5% (theo PREVENT), khởi trị thuốc hạ áp được khuyến cáo nếu HA duy trì ≥130/80 mmHg sau 3–6 tháng thay đổi lối sống.
8. Với tất cả bệnh nhân THA giai đoạn 2, nên bắt đầu điều trị đầu tay bằng 2 thuốc thuộc 2 nhóm khác nhau trong cùng một viên phối hợp liều cố định, thay vì 2 viên riêng, để cải thiện tuân thủ và rút ngắn thời gian kiểm soát HA.
9. Đo HA tại nhà kết hợp thường xuyên trao đổi với nhóm đa chuyên khoa và tuân thủ quy trình đo, điều trị chuẩn là công cụ quan trọng để cải thiện kiểm soát HA. Tránh phụ thuộc vào thiết bị không dùng vòng bít (như đồng hồ thông minh) cho đến khi có độ chính xác và tin cậy cao hơn.
10. THA nặng ở người không mang thai, định nghĩa HA >180/120 mmHg không tổn thương cơ quan đích cấp, nên được đánh giá và điều trị ngoại trú bằng thuốc uống với bắt đầu điều trị mới, tái điều trị, điều chỉnh phác đồ dùng thuốc kịp thời.
Người dịch:
PGS.TS.BS. Trần Kim Sơn
BS. Nguyễn Thiên Thạch
Trường Đại học Y Dược Cần Thơ
LCH Tăng huyết áp ĐBSCL