Tuyến lệ nằm ở phía trên mỗi bên mắt, liên tục tiết ra nước mắt để bôi trơn và bảo vệ bề mặt nhãn cầu. Sau khi thực hiện chức năng này, nước mắt sẽ thoát qua hai điểm lệ nhỏ ở góc trong của mi mắt, chảy vào hai lệ quản trong mi mắt rồi xuống túi lệ nằm ở cạnh sống mũi. Từ đây, nước mắt tiếp tục chảy xuống khoang mũi thông qua ống lệ mũi, nơi chúng sẽ được tái hấp thu hoặc bốc hơi tự nhiên.
Tắc lệ đạo là sự nghẽn hoàn toàn đường dẫn lưu nước mắt sinh lý từ túi lệ sang khoang mũi gây ra chảy nước mắt thường xuyên và có thể kèm theo những biến chứng, chẳng hạn như viêm túi lệ cấp tính hoặc mãn tính, viêm kết mạc, giác mạc tái phát, giảm thị lực,... ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh. Nguyên nhân gây tắc lệ đạo có thể do bẩm sinh hoặc mắc phải. Ở trẻ sơ sinh, tình trạng này thường xảy ra khi ống lệ chưa phát triển hoàn chỉnh hoặc có một màng ngăn chưa mở ra. Đối với người lớn, tắc lệ đạo có thể do quá trình lão hóa làm thu hẹp đường lệ, nhiễm trùng mắt hoặc viêm mũi xoang kéo dài gây sưng và tắc nghẽn. Ngoài ra, chấn thương vùng mặt, phẫu thuật mũi xoang, hoặc sự xuất hiện của các khối u cũng có thể chèn ép và gây cản trở đường dẫn nước mắt. Một số bệnh lý toàn thân như viêm khớp dạng thấp, sarcoidosis hoặc lupus cũng liên quan đến tình trạng này. Bên cạnh đó, việc tiếp xúc với hóa chất, bụi bẩn hoặc tác dụng phụ của một số loại thuốc cũng có thể làm viêm và hẹp lệ đạo,…
Phẫu thuật nối thông lệ mũi nội soi là một phương pháp điều trị hiện đại giúp tái lập đường dẫn lưu nước mắt bằng cách tạo một lỗ mở từ túi lệ vào khoang mũi. So với phương pháp mổ hở truyền thống, kỹ thuật nội soi mang lại nhiều ưu điểm vượt trội: Không rạch da, đảm bảo tính thẩm mỹ, ít xâm lấn, hạn chế đau đớn, thời gian hồi phục nhanh, tỷ lệ thành công cao, giảm nguy cơ nhiễm trùng và tái phát. Phẫu thuật được chỉ định khi người bệnh không đáp ứng với các phương pháp điều trị nội khoa hoặc xâm lấn tối thiểu khác
Vừa qua, các bác sĩ Khoa Mắt – Tai Mũi Họng, Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ đã thực hiện thành công ca phẫu thuật nối thông lệ mũi qua nội soi cho một người bệnh mắc tắc lệ đạo mắt trái.
Người bệnh N.T. Út 58 tuổi, nhập viện trong tình trạng mắt trái thường xuyên chảy nước mắt sống, kèm theo dịch mủ tái phát. Qua thăm khám, các bác sĩ ghi nhận thị lực mắt trái suy giảm chỉ còn 1/10, kết mạc cương tụ nhưng nhãn cầu vẫn nguyên vẹn. Khi ấn vào vùng túi lệ, nhiều dịch mủ chảy ra điểm lệ. Đặc biệt, nghiệm pháp bơm rửa lệ đạo cho thấy dịch nhầy mủ trào ngược ra điểm lệ trên và dưới, không thể thoát xuống mũi, xác định tắc nghẽn hoàn toàn đường dẫn lưu nước mắt. Bên cạnh đó, qua chụp cắt lớp vi tính hàm mặt, người bệnh có tình trạng u xương xoang sàng trái.
Sau khi hội chẩn, các bác sĩ quyết định phối hợp thực hiện phẫu thuật nội soi để tạo đường thông mới giữa túi lệ và khoang mũi, giúp khôi phục chức năng dẫn lưu nước mắt cho người bệnh.
Các bác sĩ liên chuyên khoa Mắt – Tai Mũi Họng Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ phối hợp thực hiện phẫu thuật
Ekip phẫu thuật khoa Mắt - Tai mũi họng do Tiến sĩ - Bác sĩ Nguyễn Triều Việt – Trưởng khoa Mắt - Tai Mũi Họng Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ và Thạc sĩ - Bác sĩ Đỗ Hội, Bs CKII Nguyễn Thanh Liệt đã thực hiện thành công ca phẫu thuật nối thông lệ mũi nội soi cho người bệnh. Các cuộc mổ tiến hành nhanh chóng, ít xâm lấn, đảm bảo tính thẩm mỹ, người bệnh sau khi phẫu thuật đều phục hồi nhanh, thương tổn tối thiểu, triệu chứng bệnh thuyên giảm đáng kể, sức khoẻ tiến triển tốt và chưa ghi nhận biến chứng sau hậu phẫu.
Phẫu thuật nội soi hạn chế xâm lấm, không để lại sẹo bên ngoài
Sau hậu phẫu tuần thứ nhất, người bệnh cải thiện triệu chứng rõ rệt
Phẫu thuật nội soi nối thông lệ mũi là một phương pháp tiên tiến, mang lại hiệu quả cao trong điều trị tắc lệ đạo. Với ưu điểm ít xâm lấn, không để lại sẹo, thời gian hồi phục nhanh và tỷ lệ thành công cao, kỹ thuật này giúp khôi phục đường dẫn lưu nước mắt, cải thiện đáng kể chất lượng sống của người bệnh. Trường hợp phẫu thuật thành công tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ là minh chứng rõ ràng cho vai trò quan trọng của kỹ thuật này trong thực hành lâm sàng. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ nội soi và vi phẫu, phẫu thuật nối thông lệ mũi ngày càng trở thành lựa chọn tối ưu, mở ra nhiều cơ hội điều trị hiệu quả và an toàn cho người bệnh tắc lệ đạo.
TS.BS. Nguyễn Triều Việt - CNĐD. Trang Hồng Hạnh
KHOA MẮT - TAI MŨI HỌNG