Nếu bạn đã khỏi COVID-19, những thông tin dưới
đây về cách tập thở, bài tập vận động có thể giúp bạn cải thiện chức năng sinh
hoạt hàng ngày. Bạn nên hoàn thành các bài tập dưới đây mỗi ngày ngay sau khi
xuất viện. Nếu triệu chứng của bạn không cải thiện tốt hơn trong 6 tuần, vui
lòng liên hệ bác sĩ của bạn và yêu cầu họ giới thiệu bạn đến khám và điều trị vật
lý trị liệu-phục hồi chức năng ngoại trú sớm nhất có thể.
LỜI KHUYÊN CẦN CHO BẠN VỀ CÁC TRIỆU CHỨNG THƯỜNG
GẶP HẬU COVID-19
Một số người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng
mới hoặc các triệu chứng trước đó đã mắc phải có thể kéo dài hàng tuần hay hàng
tháng kể từ lần đầu tiên bị nhiễm vi-rút gây bệnh COVID-19. Những triệu chứng
này có thể xảy ra với bất kỳ ai đã bị COVID-19, ngay cả những người đã từng nhiễm
COVID-19 thể nhẹ, hoặc người bệnh không có triệu chứng ban đầu. Một số triệu chứng
thường gặp như sau:
Mệt mỏi
Bạn hồi phục sau COVID-19 thường có cảm giác mệt
mỏi và kiệt sức cả về thể chất và tinh thần sau khi gắng sức nhẹ; cảm giác này
cần thời gian để cải thiện.
Trong quá trình mắc bệnh, bạn có thể sút cân và
giảm sức mạnh cơ, có thể cứng khớp. Người ta ước tính bạn sẽ mất 2% khối lượng
cơ mỗi ngày trong thời gian mắc bệnh. Rất khó để đặt mốc thời gian hồi phục vì
mỗi người hồi phục ở một tốc độ khác nhau, nhưng bạn không nên lo lắng vì phải
mất vài tuần hoặc thậm chí vài tháng để trở lại trạng thái bình thường.
Cách duy nhất để hồi phục và trở nên khỏe mạnh
hơn là đi bộ và tập thể dục “ít và thường xuyên”. Điều quan trọng là phải chia
nhỏ các hoạt động của bạn để bạn không phải làm mọi thứ trong một lần. Lập kế
hoạch các hoạt động cần làm trong ngày hoặc thậm chí trong cả tuần, sau đó dàn
trải các hoạt động để bạn có thời gian nghỉ ngơi đầy đủ. Bắt đầu với những mục
tiêu nhỏ và tăng dần số lượng công việc khi bạn cảm thấy có thể hoàn thành được.
Giấc ngủ
Trong thời gian nằm viện, thói quen ngủ bình
thường của bạn có thể đã bị gián đoạn do thay đổi môi trường, tác dụng phụ của
thuốc và các dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Không có gì lạ khi mọi người trải qua những giấc
mơ liên quan đến thời gian nằm viện của họ có vẻ rất thực và đáng sợ. Các vấn đề
giấc ngủ sau khi xuất viện thường gặp và sẽ thuyên giảm theo thời gian. Nếu những
triệu chứng này ngày càng trầm trọng, cần đến khám chuyên khoa.
Bạn có thể cảm thấy mình dễ mệt mỏi và cần phải
có những giấc ngủ ngắn trong ngày và đi ngủ sớm, tốt nhất bạn nên tuân theo nhu
cầu của cơ thể. Ngủ quá nhiều vào ban ngày có nghĩa là bạn không cảm thấy mệt mỏi
vào ban đêm.
Bạn sẽ cảm thấy mức độ hoạt động tăng lên khi
chế độ ngủ dần trở lại bình thường. Điều quan trọng nhất cần nhớ là đừng lo lắng
về việc thiếu ngủ vì điều này có thể làm cho vấn đề trở nên tồi tệ hơn. Hãy thử
một số kỹ thuật thư giãn như nghe nhạc nhẹ nhàng hoặc đọc sách trước khi đi ngủ.
Tốt nhất nên tránh ánh sáng xanh từ màn hình tivi, điện thoại và máy tính trước
khi đi ngủ vì điều này khiến cho não bộ luôn tỉnh táo.
Tâm trạng
Bệnh nhân sau một thời gian dài nằm viện có thể
xuất hiện lo lắng, trạng thái tâm thần kém, trầm cảm, căng thẳng, và đây là những
phản ứng bình thường sau khi bị ốm nặng. Điều quan trọng là bạn phải chấp nhận
rằng sẽ mất thời gian để hồi phục thể chất và tâm lý.
Bạn có thể đặt ra những mục tiêu nhỏ thực tế
giúp bạn nhận thấy sự tiến bộ của bản thân và cảm thấy bản thân tốt hơn. Viết
nhật ký cũng là một trong những cách có thể giúp tâm trạng bạn tốt hơn và hãy
nhớ kiên nhẫn với sự hồi phục của bản thân bạn vì nó sẽ mất một khoảng thời
gian.
Trở lại làm việc
Một trong những mong muốn của nhiều người sau
nhiễm COVID-19 là được đi làm lại. Bạn cần mất một khoảng thời gian trước khi
trở lại công việc trước đây. Bác sĩ của bạn sẽ theo dõi và chăm sóc sức khỏe tại
nhà, tư vấn khi bạn sẵn sàng đi làm trở lại.
CHƯƠNG TRÌNH TẬP LUYỆN
Dưới đây là một số hướng dẫn một số bài tập được
thực hiện bởi Đơn vị Vật lý trị liệu-Phục hồi chức năng Bệnh viện Trường Đại học
Y Dược Cần Thơ.
Đơn vị vật lý trị liệu
Khoa Ngoại CTCH-TK
Tài liệu tham khảo:
NHS (2020), Post Covid-19 physiotherapy advice
and exercise programme, LNWHtr.PhysioAppointments@nhs.net